Osman Gazi
Osmanlı soyunun 9. Yüzyıldan itibaren Selçuklular ile Maveraünnehir ’den İran’a geldikleri bilinmekte. Ancak Anadolu’ya gelişleri hakkında bilgiler belirsizdir. Aşıkpaşazade, Neşri, Oruç Bey, Ruhi gibi bir kısım tarihçiler Osmanlıların Anadolu ve Azerbaycan dolaylarında bir süre dolaştıktan sonra Aras vadisindeki Sürmeli Çukuruna geldiklerini açıklarlar. Yine bu tarihçilere göre Ertuğrul’un boyu Alaeddin Keykubat tarafından Ankara’nın batısındaki Karacadağ’a yerleştirmiştir. Daha sonra Alaeddin Keykubad bir savaşta yardımlarından ötürü Sultan onlara söğüt ve Domaniç’i vermiştir.
Osmanlı kaynaklarında genellikle Ertuğrul Gazinin 1279 dan dan sonra oldukça yaşlandığını ve aşiretin idaresini oğlu Osman Bey’e bıraktığını 1281-1282’de de vefat ettiğini yazar.
Osman Bey babasının politikasını yani Rumlarla iyi geçinme siyasetini takip ederek durumunu kuvvetlendirdi. Özellikle Bilecik tekfuruyla iyi geçinmeye çalıştı. (Bilecik Pazarında mallarını sattığı için zorunlu olarak iyi geçinme siyaseti) İnegöl tekfuruyla devamlı çatışma halinde oldular.(Yaylak ve kışlakları arasında ki konumda bulunduğu için sorun çıkıyor.)
Osman gazi 1285’te İnegöl tekfuruna ait Kulaca Hisarı yağmalayıp yaktı. İnegöl Tekfurundan gelen yardım neticesinde Domaniç belinde bir muharebe gerçekleşti ve Osman Gazi’nin kardeşi Sarı Batu hayatını kaybetti.
Sultan Mesut Eskişehir bölgesini Osmanlılara verdiği gibi Karaca hisarın alınmasını istedi. Bunun üzerine 1288’de harekete geçen Osman Gazi Karaca hisarı kuşattı ve aldı. Sultan kendisine Sancakbeyi alametlerini gönderdi.
Bundan sonra Sakarya nehri yerleşim yerlerine akın yapmayı planlandı bölgeyi çok iyi bilen Harman Kaya tekfuru Köse Mihal ile mütareke yapmıştır.
Osman Gazi bölgenin idaresine Samsat Çavuş’a bıraktı
1299’da Osman Gazi’nin Bilecik tekfuruyla iyi geçinme siyaseti bırakıldı. (fetih için gerekli gücün toplanması) Osman Gazinin Bilecik üzerine sefer düzenlemesinin nedeni yar hisar tekfurunun kızı ile yapılacak olan düğünde kendisine komplo kurulması fethin görünürdeki sebebi olmuştur. Önce Bilecik ve yarhisar ardından. Turgut alp İnegöl’ün fethini gerçekleştirdi. Bu fetihlerde esir edilenler arasında Yarhisar tekfurunun kızı Holofira da bulunuyordu. Daha sonra kendisine Nilüfer ismi verilerek Orhan Bey ile evlendirilecekti.
Bu fetihlerden sonra beyliğin merkezi Bilecik oldu. Artık Osman Bey’in hedefi İznik idi. Bunun için Köprühisarı fethettikten sonra İznik’i kuşattı şehrin surları dayanıklı olduğu için şehrin uzun bir süre kuşatma altında tutularak açlık ile alınabileceğini düşündü. Şehrin yakınına bir havale kalesi yaptırdı ve içerisine Diraz Ali komutasında bir miktar kuvvet bıraktı. İznikliler İstanbul’dan yardım istediler. Osman Bey İstanbul’un yardıma gönderdiği orduyu Koyun hisar (Bapheus)’da ani bir bakınla muharebeyi kazandı.(1302)
Bapheus mağlubiyetinin ardından Bizans’ emiri üzerine Bursa, Kestel, Kite, Adranos ve Bidnos tekfurları Osmanlı’ya karşı birleştiler yapılan Dimbos Geçidi muharebesinde Osmanlı güçleri galip geldi.
Dimbos zaferinin ardından Bursayı kuşatmak için şehrin yanına 2 tane havale kulesi yapıldı. Aktimur ve Balabancık komutan tayin edildi. Bursa fetih edilene kadar 23 yıl kuşatma altında kaldı.
1304’de Sakarya Nehri güzergâhındaki Bizans kalelerine sefer düzenlendi ve İznik ve Bursa’ya yardım gelmesinin önü geçildi.
1305 yılında Osman Gazi ayağından rahatsızlandığı için oğlu Orhan faaliyet gösterdi. Halil İnalcık Osman Gazi’nin 1324 yılında öldüğünü söyler.
