Haberleşme insanların İhtiyaç duyduğu ve düşüncelerini başkalarına anlatma ve başkalarıyla paylaşma yoludur. Toplum içinde ve bütün topluma yönelik olarak meydana gelen iletişim türüne kitle iletişim denir. Kitle iletişim araçları denildiğinde Cumhuriyet Tarihi yazılı kaynakları içinde ilk akla gelen süreli yayınlar ise gazete ve dergilerdir. İşte bu tür iletişim araçlarına süreli yayımlar denilmektedir. Bu iki süreli yayımlar içinde gerek dünya basın tarihinde elde etmiş olduğu öncelik gerekse de daha geniş halk kitlelerine hitap etmesi sebebiyle gazeteler ayrı bir öneme sahiptir. Gazete sayfaları her gün yüzbinlerce insanın toplanıp beraberce düşündükleri konuştukları bir toplantı meydana getirir. Gazeteler sadece haber vermekle kalmaz haberi yorumlayarak okuyanı eğitir ve bilgilendirir. Ancak asla yönlendirme yapmamalıdır

Dünya’da Süreli Yayımların Gelişimi

İlk gazete J. Sezar döneminde Roma’da çıkarıldı. Acta diurne  (günün olayları) bu gazeteyi Sezar’ın elemanları hazırlıyor. Elle yazılan gazete kalabalık sokak başlarına ve meydanlara asılıyor herkesin okuyup öğrenmesi sağlanıyor. 16. Yüzyıla gelindiğindeyse Venedik’te yazılı haberler adında el yazması bir duvar gazetesi hazırlanmıştır. Baskı makinesinin icadından sonra bu gazete yayımlanmaya devam etmiş Venedik’te çıkan gazete zamanın arasıyla 1 gazetta karşılığında satılmaktaydı. Bu kelime çok geçmeden bütün yayım çeşidinin adı olmuştur. Yine 16. Yüzyılın başlarında Avrupa’nın bazı şehirlerinde kurulan basım evlerinde önemli haberleri yayımlayan gazeteler çıkmaya başlamıştır. 1615’de Almanya da ilk defa german frankurter jurnal adıyla önemli olaylara yer veren haftalık gazete çıkarılmıştır. İngiltere’de ilk defa 1622 yılında Week News adında haftalık gazete çıkarıldı. Günlük gazeelerin yayımlanması 18. Yüzyıl’dan itibaren İngiltere’de başlamıştır. En eski günlük gazete The Times 1785’te İngiltere’de başlamıştır. 1896 Daily Mail yayımlanmaya başladı. Türkiye’de gazetecilik 200 yıllık bir gecikmeyle başladı. Osmanlı sınırları içinde yaşayan gayri Müslümlerin batıyla ilk temas eden gruplar olması sebebiyle matbaadan ilk olarak onlar istifade etmişler.

Türkiye’de Süreli Yayımların Gelişimi 

Tanzimat Dönemi Süreli Yayımları

Türkçe yayımlanan ilk gazete olan Takvim-i Vekayi 1831 yılında yayımlanmaya başlamasından itibaren geçen ilk otuz yıl içinde devlet dört Türkçe gazete çıkmıştır. Tanzimat ve meşrutiyet dönemlerinde yayım hayatına başlayan çok sayıda süreli yayımdan her birisi yenileşme çabası içindeki Osmanlı aydının fikir platformunu oluşturmuş ve devrim fikri hayatına yön vermişlerdir. Dönemin diğer önemli süreli yayınları bazıları şunlardır.

Ceride-i Havadis, Tercüman-ı Ahval, Tasvir-i Efkar, Takvim-i Ticaret, Muhbir, Hürriyet, Ayini Vatan, İbret, Mecmua-i Fünun, Muhip, Mecmua-i Muhalif, İnkılap, dergiler işe Şafak, Kahkaha, vahit, İstikbal, İttihat, Selamet, Ümran, Çaylak, Meddah, Geveze v.b.

Meşrutiyet Dönemi Süreli Yayımları

Meşrutiyet döneminin en önemli gazetelerinde biride bu dönemde adeta bayraklaşmış olan Tercüman-ı Hakikat. Ahmet Mithat Efendi. Tarafından çıkarılan bu gazete dönemin en ciddi siyasi gazetesidir. Yazar kadrosunda Ahmet Rasim, Hüseyin Cahit, Halide Edip, Necip Asım, Abdülhak Hamit gibi ünlü kişiler yer almış. A. Mithat Efendinin ölümünden sonra Cumhuriyet döneminde ise Tercüman adıyla adıyla yeniden yayımlanmıştır. Diğer gazetelerde şunlardır: Sabah, Servet-i Fünun, Mizan Osmanlı, Şurayı Ümmet, Ezan, Tanin, Volkan, Amele.

Milli Mücadele Dönemi Süreli Yayımları

Milli Mücadele lider ve sembolü olan Mustafa Kemal Paşa mücadelesini verirken mevut düşmanlarının yanı sıra karşısında yerli ve yabancı basını bulmuş ve onlarla da mücadele etmek zorunda kalmıştır. Bunlar arasında özellikle İstanbul basını. Alemdar, Peyami Sabah, Ümit, İstanbul sayılabilir. Bunun yanında Milli Mücadeleye destek veren gazetelerimizde mevcuttur. İleri, Vakit, Yenigün, Akşam, Tercüman-ı Hakikat, Tasvir-i Efkar bunlarında yanında Anadolu’nun çeşitli yerlerinde Milli Mücadeleyi destekleyen çok sayıda gazete çıkmıştır.