Sırbistan’ın Fethi

Sırbistan’ın fethi 1459 yılında Fatih Sultan Mehmed tarafından gerçekleştirilmiştir. Sırbistan bu yıldan itibaren Osmanlı toprağı haline gelmiştir.

Sırbistan fethi, İstanbul’dan sonra ilk fetih Sırbistan üzerinedir. Halil İnalcık bu seferin nedenini zengin maden yatakları olarak ifade eder. Bununla beraber şüphesiz batıya fetihler için önemli bir stratejik konumumda bulunması bunu tetiklemiştir.

145I’de II. Mehmet tahta çıkınca Sırp despotu, Alacahisar ve yöresini zabt etmiş, fakat İstanbul fethi haberini alınca iade etmişti. Fatih, annesi Maria dolayısıyla Morava vadisinin irsen kendisine ait olduğunu ileri sürdü ve Despot Georg Brankovic’e yalnız babasının mülkü olan bölgeyi bırakabileceğini bildiri. 1454 yazında Morava vadisine yaptığı seferde Ornol ve Sifricehisar’ı zapt etti. Osmanlı ordusu çekilince Macar ve Sırp kuvvetleri birleşerek saldırıya geçtiler. Fatih, 1455 yazında ikinci Sırp seferinde. Trepça ve Novoberdi ele geçirdi. Akabinde Omol ve Sifricehisar despota iade etmek suretiyle Sırplarla anlaşma yapıldı. Böylelikle de Despotu Macarlardan ayırarak Sırpları tarafsız duruma getirilmiş oldu.

Fatih, Sırbistan’ı sıkı şekilde bağımlı tutmanın, Belgrad’ın Macarlardan alınmasına bağlı olduğunu biliyordu. Fatih 1456’da Belgrad gibi önemli bir stratejik noktayı kuşatıyor.  Macarlarla yaşanan çetin mücadeleler neticesinde Yanoş’un ölümüyle sonuçlansa da Belgrad önünden çekilmek zorunda kaldı. Bu durumun neden olduğu moral bozukluğunu gidermek için sünnet töreni tertip edilmiştir.

Despot Lazar’ın 1458’de ölümü üzerine Sırplarda veraset sorunu ortaya çıktı. Bu durum Macarların ve Osmanlı’nın dikkatini bu topraklara çevirmesine neden oldu. Macarlar, ölen despotun kızını Bosna kralı ile evlendirip onu Macar himayesi altına alma planını uygulamaya koydular. Öte yandan Sırplar Macarların Katolikleştirme siyasetinden memnun olmadıkları görülüyor. Osmanlı tarafında ise Sırp siyasetinde başlıca rol oynayan Mahmut Paşa idi. Paşa, kardeşi Mihail Angelovic vasıtasıyla Katolikleştirme politikası dolayısıyla Macarlara karşı olan Sırplardan faydalandı ve bölgede Osmanlı yandaşları güçlendi. Sırbistan’ı teslim almak üzere Mahmut Paşa idaresinde bir ordu yola çıktıysa da Macarlar daha erken davrandılar. Yine de bazı kaleleri Mahmut Paşa teslim almıştır. Ancak bizzat Macar Kralı Matthias Corvin kumandasındaki bir ordunun tehdidi üzerine, Mahmut Paşa Niş civarına çekilmek zorunda kaldı. Matthias, babasının (Hunyadi Yanoş) taktiğini kullanarak kışın gelmesini ve Osmanlı ordusunun dağılmasını bekledi. Fakat Fatih adet dışı olarak orduyu dağıtmadı.  Ordusuyla Üsküp’te kaldı Tuna’yı aşarak saldıran kral püskürtüldü.

Ertesi sene Fatih Sırbistan üzerine yeni bir sefer başlattı etti. Her ne kadar Macarlar Sırp kralı olarak Bosnalı Stephan’ın tahta oturtmayı başarmışsalar da o Fatih karşısında direnemedi. Nihayetinde Sırplar kendisine kalenin anahtarlarını teslim ettiler. Böylece 1459’a gelindiğinde Sırbistan doğrudan Osmanlı hakimiyeti altına girmiş oluyordu.