Eski Doğu Tarihi

Paleolitik(Yontma Taş Devri)

• İnsanlar ağaç kabukları ve mağaralarda yaşamlarını sürdürüyorlardı.
• Taşdan ve kemikten yaptıkları araç gereçleri kullanıyolardı.
• Avcılık ve toplayıcılık ile uğraşıyorlardı.

Mezolitik

• Balık tutmayı öğreniyorlar.
• Sazlardan kendilerine kulübe yapıyorlar.

Neolitik(Cilalı Taş Devri)

• Ateş kontrol altına alınıyor
• Seramik imalatına başlanıyor
• Ziraat keşfediliyor.
• Yerleşik hayat başlıyor.

Mezopotamya(iki nehir arasında)Naharina(Mısırlılarda)Cezire(İslam kaynaklarında)

Sümerler

• Evlerin Zigurat çevresine kurulurdu.
• Eridu, Ur, Uruk, Lagaş, Umma, Şuruppak, Kiş en önemli şehirler
• Mabet sosyalizmi kültürü hakimdi.
• En, Ensi, Patesi, Lugal, Lugal Kama kral sıfatılarını kullanıtlardı.
• Çivi yazısı, Kanun, Çömlekci çarkı, Tekerlek, Savaş arabası gibi icatları bulunmakta.

 

Akkadlar

• Sami kökenlidirler. Kurucusu Kral Sargondur.
• Sümer şehir devletlerini ele geçirmiştir.
• İlk İmparatorluk ve ilk düzenli ordu oluşturmuşlardır.
• Barbar Guti kavminin saldırıları sonuncunda yıkılıyorlar.

 

Babiller

• Sami ırkından olan Ammurular Babil hrine yaptıkları göçler ile şehri ele geçirmişlerdir.
• Altıncı kral hammurabi Sümer ve akkad ülkelerini tek bir yönetim altına alıyor.
• Babil devletini Hititler 2. Babil devletini persler yıkıyor

 

Asurlar

 

• Doğunun romalıları olarak bilinir tıpkı romalılar gibi güçlü ve disiplinli bir ordu sayesinde askeri karakterli bir devlet kurmuşlardır.
• Dört dönemde incelenir: Eski Asur; ticaret ile uğraşmışlardır. Orta Asur; Dönemin büyük devletleriyle boy ölçüşür duruma gelmişlerdir.Yeni Asur; fetihlere yönelmişlerdir. İmparatorluk Dönemi; Fetihleri hızlandırmışlardır.

Mezopotamya da ki kanunlar

1. Urgakina kanunları

• En eski sümer kanunudur
• Er sülalesi Lagaş sitesinde ki Ur-nanse sülalesini devirmiş ve iktidara gelmiş burada ki halka eski iktidar döneminde düzenin bozulduğu düzenlemek için kanun çıkarmıştır

2. Ur-nammu

• Ur şehri kralı Ur-nammu

3. Lipit iştar

• Lipit iştar sami kökenli olmasına rağmen halkının Sümerli olmasından ötürü sümerce olarak çıkardığı kanun

4. Hammurabi

• Sus şehrinde ki kazılarda stell üzerinde yazılı bir şekilde bulunmuştur.
• Elam kralının Babili işgalinde sus şehrine götürdüğü yada hammurabi nin büyük şehirlerin hepsine bu stelldden diktirdiği düşünülüyor
• Hammurabi Ammuru göçleriyle gelenlerin medeni şehirlerde yerleşmiş geleneklere uymaları için çıkardı kanunlar bütünüdür.

İşin Larsa dönemi

Bu dönemde ammuru göçleri ile artan tüketim ve basra körfezinde ki ticari gelir elmalıların eline geçmesi ile ülkede ekonomik sorun boy göstermiştir bunun neticesinde mabet ekonomisinden özel sermaye ekonomisine geçilmiştir.

Tamkarum : Sermaye sahibi büyük tüccarlar

Şamallum :Tamkarum emrinde çalışan tüccarlar.

Anadolu medeniyetleri

• Çayönü, Çatalhöyük,hacılar,erbaba da yapılan kazılar önemli
• Hattiler-Huriler-luwiler-palalar
• Hattulişi Hititlerin kurucusu
• Krala Labarna kraliçeye tavananna deniyor.
• Hititler gümüş işlemede çok gelişmişlerdir bu sebepten gümüş şehir denirdi.
• Hititler Anadoluda ki ilk dönemlerinde Anaerkil bir yapıya sahip olunduğu düşünülüyor.
• İbadetlerini yüksek yerlerde gerçekleştirdikleri gibi dağları tanrı kabul ediyorlar boğa aslan ve çift başlı kartal kutsal kabul ediliyordu.
• Lu Sanga : Hititlerde rahip Nam Ra : Savaş esiri
• Mısır ve Miatani ittifakğı Hitilere son vermişdir.

 

Persler

• Hint Avrupa kökenli resmi dil persçe ve elamca din zerdüştlük.
• (Büyük kyros) 2. Kyross devletinn gerçek kurucusu olduğu kabul ediliyor.
• Kyross Babil ittifağı ile Kayınpederi olan med imparatorluğuna son vermişdir.
• Kyross ege bölgesinde ki şehirleri ele geçirmiştir.
• Kyross Babilleri yıkmıştır.
• Kyross Devlet yapısında yaptığı düzenlemeyle imparatorluğu yüzyıllarca ayakta tutacak sistemi oluşturmuştur buna göre hakimiyet altına alınan bölgelerin sistemine toprağına karışmayıp hatta bazen buralarda yerel yöneticiler seçerek satraplık sistemiyle yönetmiştir.
• Kambyses mısırı hakimiyeti altına almayı başarsa da mısırlılar her fırsatta isyan etmişlerdir.
• Darius Yol, para, vergi ve satraplık gibi devletin iş yapısında düzenlemelere gitmiştir.
• Persler zayıfladığı dönemde büyük İskender in hakimiyeti altına girmiştir.

 

Mısır

Buğday,arpa,mercimek,mısır,nohut,nar,kayısı,incir,hurma

Papirüs : liflerinden kağıt yapılan bitki.

Lotüs : yemişi yenilirdi çiçeğini süs olarak kullanılırdı.

Nom : Yerleşim yerlerinin birleşmesiyle oluşan bir nevi eyalet

Menes : horüse (şahin tanrı) tapanlar sülalesinden menes diğer nom beylerini yenerek aşağı ve yukarı mısırı hakimiyeti altına alıyor.Kendisi bu sayede ilk firevun oluyor ve memfis şehirni kuruyor.

Mısır siyasi tarihini dört dönemde inceliyoruz

1. Tinitler Dönemi

• Menes ile başlıyor
• Bu dönemde hiyeroğlif yazının iyice yerleştiği biliniyor
• sülale zamanında horüsün yerini set in aldıgnı ve ayaklanmalar boy gösterdiğini bilyoruz

 

2. Eski imparatorluk dönemi

 

• sülale ile başlar.
• Aşağı ve yukarı mısırın kralı sözünden hakimiyetin sağlandığının anlaıyoruz.
• sülale döneminde ekonomik olarak en parlak dönem yaşanmıştır. Kanıt olarak keops kefren ve mikerinos piramitleridir.

 

3. Orta imparatorluk dönemi

 

• Nil nehrinn sularını bir depoya toplamayı başarmışlardır.
• Bu dönemde hiksos denilen çoban krallar dışarıdan gelip mısırı hakimiyeti altına almışlardır ve belgeleri tahrip ettikleri için fazla kaynak yoktur.

 

4. Yeni imparatorluk dönemi

 

• amenofis atonimse denilen yeni bir dini getirmeye çalışmıştır bu dine göre bütün eski mısır tanrılarını reddi ve güneş tanrısı Ra ile At onun birleştirerek tek bir tanrı esasına dayandırıyordu. Bu dinin etkileri mısırda olumsuz sonuçlara yol açmış ve sonunda halk isyan etmişlerdir.amon rahipleri eski düzeni korumayı başarmışlardır.