Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)

Fethi Okyar’ın başında bulunduğu hükümetin yerine yenisinin kurulamaması bir bunalıma neden oldu. Hükümet bulanımınım meclis hükümet sistemiyle aşılamayacağını kabine sistemine geçilmesi, dolayısıyla Cumhuriyetin ilan edilmesi gerekliydi. 28 Ekim akşamı Mustafa Kemal yakın arkadaşlarına “Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz” demiştir.

1921 Anayasasında bazı değişiklikler yapılmış. “hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir. İdare şekli halkın kendi kaderini kendisinin tayin edeceği temeline dayanır. Devletin hükümet şekli Cumhuriyettir” olarak düzenlenmiştir. 1921 Anayasasında yapılan değişikliklerle başbakan cumhurbaşkanı tarafından meclis üyeleri arasından seçilmesi kararlaştırılmış.

29 Ekim 1923’te Cumhuriyet idare şekli kabul edilerek ilan edildi. Ardından yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde Mustafa Kemal cumhurbaşkanı, İsmet Paşa hükümet başkanı olmuştur. Cumhuriyetin ilanıyla Kurtuluş Savaşı kadrosu arasındaki ayrıma somut olarak ortaya çıkmıştır.