Anadolu İsyanları

Osmanlı’nın Macaristan meseleleriyle ilgilendiği dönemlerde Anadolu’da Safevi Devleti’nin parmağı olduğu düşünülen bazı isyanlar ortaya çıkmıştır. Heterodoks inanca sahip olan topraklardan meydana geldiği anlaşılan bu isyanların en önemli nedeni Osmanlı yönetimine alışamamaları ve Osmanlı vergi sistemine sıcak bakmamaları olarak ifade edebiliriz.

Kalenderoğlu İsyanı,  Osmanlı ordusunu iki defa yenmiştir. İsyanı devlet taviz vererek sonlandırmıştır.

Baba Zünnun İsyanı, Bozok sancağında kendisinden fazla vergi istendiğini söyleyerek isyan etmiştir.

Molla Kabız Olayı, Hz. İsa’nın Hz. Muhammed’den üstün oluğunu iddia ederek bunu ispatlayacağını söylüyor. Bu söylemlerle İstanbul’a kadar geliyor. Divanda bazı Osmanlı ileri gelen din adamlarıyla yapmış oldukları tartışmadan haklı olarak çıkmasının ardından Şeyhülislam İbn-i Kemal çağrılıyor. Onu üstün bilgisiyle sahip olduğu tezin yanlışlığını konusunda ikna ediyor. Haksızlığını kabul eden Molla Kabız doğru yola davet ediliyor. Bunu kabul etmemesi üzerine idam ediliyor.

İsmail Maşuki İsyanı, Bayramiye tarikatına mensup her şeyin insan için olduğunu ifade ederek herkesi tanrı oluğunu, kabir azabının olmadığını, dinin insanları meşgul etmek için ortaya çıkarıldı görüşünü iddia ederek ortaya çıkmıştır. Bu söylemleri nedeniyle idam edilmiştir.

Bu isyanların bir tezahürü olarak devletin Sünnileştiğini görmekteyiz. Bu nedenle Osmanlının Sünni inanca kayamasında Safevi mücadelesin öneli bir rol aldığını ifade edebiliriz.